Triệu chứng và dấu hiệu của bệnh HIV/AIDS là gì ?
Triệu chứng và dấu hiệu của bệnh HIV/AIDS là gì ?
HIV có mấy giai đoạn? Nhiễm HIV có 3 giai đoạn, các triệu chứng tương ứng với từng giai đoạn cụ thể của bệnh như sau:
Giai đoạn nhiễm trùng cấp tính (hay còn gọi là nhiễm trùng tiên phát):
Ban đầu, khi nhiễm HIV nguyên phát có thể không có các triệu chứng hoặc gây ra các triệu chứng không đặc hiệu tạm thời (hội chứng nhiễm virus cấp tính).
Giai đoạn này là khi mà người bệnh vừa tiếp nhận các chất dịch cơ thể từ người bị nhiễm trước đó, virus trong giai đoạn này nhân lên rất nhanh và dẫn đến có nhiều virus trong máu ngoại biên. Ở giai đoạn này, mức HIV có thể lên tới vài triệu virus trong mỗi ml máu.
Phản ứng này sẽ đi kèm với việc lượng tế bào T-CD4+ bị giảm đáng kể. Trong tất cả các bệnh nhân, thực tế mức virus này là do sự hoạt hóa của các tế bào T-CD8+ đã giết chết các tế bào bị nhiễm virus HIV, sau đó hình thành các kháng thể hoặc biến đổi huyết thanh. Phản ứng của tế bào T-CD8+ được cho là rất quan trọng trong việc kiểm soát mức virus từ cao trở thành suy giảm dần, và hồi phục số lượng tế bào T-CD4+. Phản ứng của tế bào T-CD8+ tốt sẽ làm quá trình tiến triển của bệnh chậm hơn và việc dự đoán bệnh tốt hơn, mặc dù nó không có khả năng loại trừ được virus.
Trong thời gian từ 2-4 tuần sau khi phơi nhiễm, hầu hết các bệnh nhân (80-90%) sẽ bị mắc bệnh cúm hoặc một bệnh gần giống như bệnh bạch cầu đơn nhân, hay gọi chung là nhiễm HIV cấp tính, có thể có các triệu chứng phổ biến như sốt, nổi hạch, viêm họng, phát ban, đau cơ, khó chịu, lở miệng và thực quản. Một số triệu chứng ít phổ biến hơn như nhức đầu, buồn nôn và nôn, sưng gan hoặc lá lách, giảm cân, bệnh tưa miệng và các triệu chứng thần kinh. Tùy từng người bị nhiễm bệnh mà có thể có 1 hoặc vài triệu chứng này, cũng có trường hợp không xuất hiện một triệu chứng nào. Thời gian của các triệu chứng khác nhau, trung bình sẽ kéo dài trong 28 ngày và ngắn nhất có thể là một tuần.
Vì các tính chất không rõ ràng của các triệu chứng này nên bệnh nhân thường không nhận ra dấu hiệu của nhiễm HIV. Kể cả khi bệnh nhân đi khám bác sĩ hay bệnh viện, họ cũng có thể bị chẩn đoán nhầm là mắc một trong các bệnh nhiễm khuẩn thông thường với các triệu chứng tương tự. Việc này sẽ dẫn tới hệ quả là các triệu chứng tiên phát này sẽ không được dùng để chẩn đoán nhiễm HIV, vì không phải tất cả các trường hợp bị nhiễm HIV đều xuất hiện các triệu chứng này và phần lớn lại giống với triệu chứng của các bệnh thông thường khác. Tuy nhiên, việc nhận biết hội chứng có thể quan trọng, bởi vì ở giai đoạn này bệnh nhân có thể dễ lây bệnh cho nhiều người.
Giai đoạn mãn tính (giai đoạn tiềm ẩn):
Đây là giai đoạn hệ miễn dịch bảo vệ mạnh mẽ sẽ làm giảm số lượng của các hạt virus trong máu, rồi chuyển sang giai đoạn nhiễm HIV mãn tính.
Giai đoạn này có thể kéo dài từ 2 tuần cho đến 20 năm tùy từng trường hợp, trong suốt khoảng thời gian này HIV sẽ hoạt động trong các hạch bạch huyết nên các hạch này thường xuyên bị sưng do có phản ứng với một lượng lớn virus bị kẹt ở trong mạng lưới các tế bào tua hình nang (FDC). Ở các mô giàu tế bào CD4+ xung quanh cũng có khả năng bị nhiễm bệnh, các hạt virus tích tụ lại cả trong các tế bào bị nhiễm và ở dạng virus tự do.
Bệnh nhân vẫn khả năng lây bệnh ở trong giai đoạn này, tế bào T CD4+ CD45RO+ mang tải lượng virus nhiều nhất, và việc bắt đầu điều trị sớm kháng retrovirus sẽ giúp cải thiện thời gian sống đáng kể.
Giai đoạn AIDS (giai đoạn cuối của bệnh):
Giai đoạn này sẽ xảy ra khi số lượng các tế bào CD4+ bị giảm xuống dưới mức 200 tế bào trên 1uL máu, dẫn tới sự miễn dịch qua trung gian tế bào bị vô hiệu và xuất hiện các hiện tượng nhiễm trùng do một loạt các vi sinh vật cơ hội gây ra.
Khởi phát của các triệu chứng có thể là tình trạng bị giảm cân vừa phải và không giải thích được, nhiễm trùng đường hô hấp tái phát gây ra viêm phế quản, viêm họng, viêm tai giữa hoặc là gây viêm da, loét miệng, phát ban da.
Nhiễm trùng cơ hội và các khối u phổ biến ở người bình thường sẽ bị các tế bào miễn dịch trung gian CD4+ khống chế rồi sau đó mới ảnh hưởng đến người bệnh. Việc mất sức đề kháng nhanh sẽ là nguy cơ nhanh chóng bị nhiễm vi nấm Candida species gây nấm ở miệng hoặc nhiễm vi khuẩn hiếu khí Mycobacterium tuberculosis gây bệnh lao. Sau đó, các virus herpes tiềm ẩn sẽ được kích hoạt và gây ra các tổn thương ngày càng nặng và đau đớn như herpes simplex, bệnh zona, ung thư hạch bạch huyết do virus Epstein-Barr và ung thư Kaposi’s sarcoma…
Viêm phổi do nấm Pneumocystis jirovecii cũng khá phổ biến và thường gây tử vong.
Không phải ở tất cả các bệnh nhân AIDS đều bị tất cả các bệnh nhiễm trùng cơ hội hay các khối u trên, có thể có các loại khối u và các bệnh nhiễm trùng khác nhưng ít nổi bật hơn nhưng vẫn đáng kể.
Nhận xét
Đăng nhận xét